Narwiańskiego Parku Narodowego

Utworzony 14 lipca 1996r. rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 lipca 1996r. (Dz. U. Nr 77, poz. 368) do 1 stycznia 1999 r. w województwach białostockim i łomżyńskim - obecnie województwie podlaskim.
Powierzchnia - 7350,00 ha.
Wokół Parku utworzono otulinę o powierzchni 15408,00 ha.

Głównym celem utworzenia Narwiańskiego Parku Narodowego jest ochrona ekosystemów podmokłych i wodnych.
Park obejmuje obszar bagiennej Doliny Górnej Narwi od Suraża do Rzędzian. Dolinę wypełniają torfy o miąższości ok. 1 m, zalegające na płytkich mułach lub iłach oraz bezpośrednio na piaskach. Walory przyrodnicze Parku to przede wszystkim unikatowy system doliny rzeki Narwi z bogatymi zespołami roślinnymi i faunistycznymi. Objęty ochroną odcinek dolny Narwi bywa nazywany "Polską Amazonką". Dolina Narwi składa się z szeregu rozszerzonych basenów, przypominających przełomy rzeczne. Powierzchnia basenów wynosi od 13 do 30 m kw., odcinki zwężone są krótkie, od 1 do 1,5 m szerokie.
Rzeźba terenu Parku ukształtowała się podczas zlodowacenia środkowopolskiego. Lodowiec zanikał powierzchniowo, nadbudowując wysoczyzny moreną, w obniżeniach pozostawiając bryły martwego lodu. Wytopienie się największych brył dało początek dzisiejszej Dolinie Narwi. O wytopiskowej genezie doliny świadczy także obecność na jej zboczach form pochodzenia glacjalnego: kemów, nisz i dolinek wytopiskowych. Największymi walorami doliny Narwi na obszarze Narwiańskiego Parku Narodowego: duży stopień naturalności, osobliwość układów hydrologiczno-siedliskowych, bogactwo flory i fauny. Niemal całą dolinę wypełnił ekosystem bagienny z całą siecią rozgałęzionych koryt rzecznych, z mozaikowym układem rozlewisk, siedlisk bagiennych i lądowych.

Walory kulturowe:

· zabytki budownictwa: reduta obronna "Koziołek", drewniane zagrody i chaty kryte strzechą, wiatraki, krzyże przydrożne, kapliczki
· prywatne muzeum archeologiczne Władysława Litwińczaka w Suraży
· spływy łódkami - "pychówkami"
· w parku znajduje się zabytkowy dwór w Kurowie - siedziba dyrekcji Parku

Najbliższe większe miasta - Choroszcz, Łapy, Tykocin. W Tykocinie warto zwiedzić barokową synagogę z 1642r. oraz barokowy kościół z lat 1742-1745. W Chroszczy znajduje się ciekawy kościół barokowy oraz cerkiew prawosławna z 1877r. W dawnym parku francuskim można obejrzeć odbudowany barokowy pałac, w którym znajduje się muzeum wnętrz.

www.npn.pl - oficjalna strona Narwiańskiego Parku Narodowego